Zaręby Kościelne w granicach Księstwa Warszawskiego 1807- 1815.
W 1806 roku doszło do wojny
Francji z Prusami i Rosją.
Po przegraniu szeregu bitew, kapitulacji oblężonego
Gdańska i klęsce wojsk rosyjskich 14 czerwca 1807 r. pod Frydlandem, Rosja poprosiła o pokój.
Francja zawarła wówczas dwa traktaty pokojowe: z Rosją 7 lipca w Tylży i z
Prusami 9 lipca.
Zaręby Kościelne w granicach Księstwa Warszawskiego.
Księstwo Warszawskie- istniało w latach 1807-1815 było formalnie niepodległe, jednak w rzeczywistości, jak wszystkie państwa zachodniej Europy, podporządkowane napoleońskiej Francji. Zostało stworzone przez Napoleona I na mocy traktatów pokojowych podpisanych 7 i 9 lipca 1807 w Tylży z ziem drugiego, trzeciego i części pierwszego zaboru pruskiego, w 1809 powiększone o ziemie pierwszego i trzeciego zaboru austriackiego. Główne miasta: Warszawa, Kraków, Poznań, Lublin, Bydgoszcz, Kalisz i Toruń.
Ułani Księstwa Warszawskiego
Wypełniając postanowienia Konstytucji 3 maja monarchą
Księstwa na zasadzie unii personalnej z Saksonią został król Saksonii Fryderyk
August I, wnuk króla Augusta III Sasa. Napoleon Bonaparte 22 lipca 1807 w
Dreźnie osobiście nadał Księstwu Warszawskiemu konstytucję, której przepisy
wzorowano na konstytucji francuskiej z 1799r.
Zgodnie
z nową konstytucją władzę w Księstwie sprawować miała szlachta i – w niewielkim
stopniu – mieszczaństwo. W rzeczywistości najważniejsze pozycje na szczytach
drabiny urzędniczej zajęli przedstawiciele arystokracji i zamożnej szlachty.
Choć wprowadzono równość wobec prawa i zlikwidowano
poddaństwo chłopów, praktycznie niewiele się zmieniło w ich położeniu, gdyż za
prawo posiadania gospodarstw musieli nadal spełniać wszystkie dotychczasowe
powinności, wraz z pańszczyzną, a ich możliwości opuszczenia wsi były bardzo
ograniczone.
Księstwo podzielono na 6
departamentów (warszawski, płocki, poznański, bydgoski, kaliski i augustowski)
oraz 60 powiatów.
Na wzór francuski zorganizowano władze administracyjne
departamentów i powiatów.
Zaręby Kościelne należały do departamentu płockiego,
powiatu ostrołęckiego. Powiat zamieszkiwało 45 015 mieszkańców, przy gęstości
zaludnienia 16,6.
W powiecie ostrołęckim na wsi mieszkało 84,2% ludności.
W 1808 roku w miastach powiatu ostrołęckiego żyło 7 131 mieszańców, w tym 1332
Żydów.
Podprefektem powiatu ostrołęckiego został Ignacy Drewnowski. Burmistrzami w pobliskich miastach zostali: Ostrów- Domaszewski, Nur- Jacek Budziszewski, Brok- Piotr Godlewski. Do rady powiatowej pułtuskiej powołano m.in. Karola Zembrzuskiego z Gostkowa.
Niezabliźnione były jeszcze rany spowodowane wojną
1806-7r., gdy w 1809r. Księstwo Warszawskie stanęło w obliczu nowej wojny.
15 IV 1809r. Austria zaatakowała Polskę. Po bitwie pod Raszynem ks. Józef
Poniatowski wycofał się za Wisłę, by na Mazowszu Północnym organizować obronę.
Władze departamentu płockiego zaczęły organizować obronę. Zarządzono pobór 1
człowieka uzbrojonego w kosę z piątego dymu do obrony granic i 1 z 23 dymów do
utworzenia pułku liniowego.
Granice na Bugu bronione były przez blisko 2 tys. uzbrojonego w kosy, piki i
siekiery ludu, wśród których było 150 strzelców i tyluż konnych.
Punktami koncentracyjnymi był Wyszków i Brok. W każdym powiecie powołano
żandarmerię konną w sile 12 ludzi dla eskortowania jeńców, pilnowania
bezpieczeństwa na drogach, przesyłania rozstawionymi końmi rozkazów. Rozstawiono
słupy alarmowe. Oprócz oddziałów zbrojnych, Mazowsze ponosiło również ciężar
zaopatrzenia walczących w żywność.
Oddziały pospolitego ruszenia nad Bugiem, nie tylko trzymały straż, oraz
stanowiły załogi miast, prowadziły również działalność dywersyjną i wywiad.
3 V znad Bugu wyszło uderzenie armii polskiej, które zmieniło przebieg całej kampanii 1809r. Wojska Ks. Józefa ruszyły na południe, zajmując Lublin, Sandomierz, Lwów... W tych walkach wzięły również udział oddziały sformułowane na naszym terenie.